Trầm cảm là gì? Biểu hiện trầm cảm? Trầm cảm có chữa được không? | Safe and Sound

Trầm cảm có thể đem lại những biểu hiện tinh thần tiêu cực và tác động đến cuộc sống hàng ngày. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, một câu hỏi thường được đặt ra là liệu người trầm cảm có thể tự khỏi hay không? Điều này liên quan đến tính phức tạp và đa dạng của trạng thái trầm cảm. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn sâu hơn về khả năng tự khỏi và cách cải thiện chứng trầm cảm.

Viện tâm lý và sức khoẻ tinh thần Safe and Sound

Trung tâm Nghiên cứu Sức khoẻ Cộng đồng và Phát triển

1. Trầm cảm là gì?

Trầm cảm không chỉ đơn thuần là cảm xúc buồn bã, mà còn là một trạng thái tâm lý nghiêm trọng, đi kèm với mất hứng, mất ngủ, cảm giác mệt mỏi và thậm chí suy nghĩ tự tử.

Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, các triệu chứng trầm cảm thường bao gồm:

- Cảm xúc buồn bã: Người trầm cảm thường trải qua một cảm xúc sâu sắc của buồn bã, trống rỗng và thiếu niềm vui trong cuộc sống.

- Mất hứng thú: Sở thích và khả năng tận hưởng các hoạt động là niềm vui trước đây bây giờ trở nên vô cảm hoặc không có ý nghĩa.

- Mất ngủ hoặc ngủ nhiều: Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, rối loạn giấc ngủ thường xuyên là một dấu hiệu của trầm cảm. Một số người có thể trải qua mất ngủ, trong khi người khác có thể cảm thấy mệt mỏi và thèm ngủ suốt ngày.

- Mất cân bằng cảm xúc: Người trầm cảm có thể trở nên dễ nổi cáu, căng thẳng và không kiểm soát được cảm xúc.

- Tự ti và thiếu tự tin: Họ thường có cảm giác tự ti, nghi ngờ khả năng của mình và thường tự đặt ra những suy nghĩ tiêu cực về bản thân.

- Mất khả năng tập trung: Theo chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, khả năng tập trung và ra quyết định của người bị trầm cảm có thể bị suy giảm đáng kể.

- Tự tử và tự hại: Trong những trường hợp nghiêm trọng, trạng thái trầm cảm có thể dẫn đến suy nghĩ tự tử hoặc hành vi tự hại.

Tính đến hiện tại, các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết: Không có câu trả lời rõ ràng về việc liệu người trầm cảm có thể tự khỏi hoàn toàn hay không. Khả năng tự khỏi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ trầm cảm, nguyên nhân gây ra và cách mà người đó đối diện với tình trạng này.

2. Các giai đoạn trầm cảm

Trầm cảm là một tình trạng phức tạp và có thể trải qua các giai đoạn khác nhau. Các giai đoạn này thường được phân loại dựa trên mức độ nặng và thời gian mà người bệnh trải qua. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, dưới đây là các giai đoạn phổ biến của trầm cảm:

- Giai đoạn trầm cảm nhẹ: Giai đoạn này thường bắt đầu với sự xuất hiện của một số triệu chứng trầm cảm. Những triệu chứng này có thể bao gồm tâm trạng buồn bã, mất hứng thú, mệt mỏi, và thay đổi trong chế độ ăn uống hoặc giấc ngủ. Tuy nhiên, các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết trong giai đoạn này, tình trạng trầm cảm thường chưa đủ nặng để được chẩn đoán là trầm cảm nặng.

Ảnh 1: Giai đoạn trầm cảm nhẹ

- Giai đoạn trầm cảm vừa: Khi triệu chứng trầm cảm trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn, người bệnh có thể chuyển sang giai đoạn trầm cảm vừa. Ở giai đoạn này, tâm trạng buồn bã và mất hứng thú là rất rõ ràng và có thể gây khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý người bệnh ở giai đoạn này thường cảm thấy mệt mỏi và có thể trải qua sự bi quan về tương lai.

- Giai đoạn trầm cảm nặng: Đây là giai đoạn mà mức độ trầm cảm cao nhất và có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và sức khỏe của người bệnh. Với các triệu chứng rõ nét như cảm giác không hy vọng, giảm cân đột ngột, thay đổi trong tư duy và hành vi, cũng như suy kiệt về tinh thần. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, trong giai đoạn này, người bệnh có thể mất khả năng tận hưởng những niềm vui và thậm chí có ý muốn tự tử.

Cần chú ý rằng không phải ai cũng trải qua tất cả các giai đoạn này và mức độ của trầm cảm có thể biến đổi. Để đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp, việc tìm kiếm sự tư vấn từ các bác sĩ tâm lý và chuyên gia tâm lý là quan trọng.

Người mắc trầm cảm cần sự hỗ trợ đặc biệt từ các chuyên gia tâm lý để quản lý và giảm thiểu triệu chứng. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ trầm cảm mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ phát triển một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người. Vậy Safe and Sound sẽ giúp bạn như thế nào để vượt qua vấn đề này?

- Nhận diện và điều chỉnh nội tâm trước những khó khăn hiện tại của bạn

- Cùng bạn tìm ra giải pháp tối ưu để vượt qua

- Kích hoạt nguồn năng lượng tích cực bên trong của bạn

3. Nguyên nhân gây ra bệnh trầm cảm

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây ra trầm cảm vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, các chuyên gia đã xác định được một số yếu tố nguy cơ có thể gây ra căn bệnh này:

3.1. Các bất thường trong não bộ

Sự bất thường trong cấu trúc của não bộ dẫn đến mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh như acetylcholine, serotonin, norepinephrine, dopamine, glutamate, axit gamma-aminobutyric (GABA),… Mất cân bằng các chất hóa học bên trong não bộ khiến cho cảm xúc, tư duy và vận động bị ức chế. Trong đó, các chuyên gia nhận thấy sự sụt giảm nghiêm trọng của serotonin ở khe synap.

3.2. Yếu tố di truyền

Trầm cảm là bệnh có khả năng di truyền và điều này đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu khác nhau. Nguy cơ mắc bệnh tăng lên 2 – 3 lần nếu có bố mẹ ruột bị trầm cảm. Các chuyên gia tâm lý cho rằng, gen có vai trò trong việc hình thành khả năng thích nghi và phản ứng của mỗi cá nhân trước những sự kiện sang chấn. Vì vậy, nếu gia đình có tiền sử mắc bệnh, nhiều khả năng con cái cũng sẽ mắc chứng bệnh này.

Trầm cảm có khả năng di truyền và nguy cơ tăng lên 2 – 3 lần nếu bố mẹ ruột mắc chứng bệnh này

3.3. Sang chấn tâm lý

Ảnh 2: Sang chấn tâm lý

Dù không mang gen “trầm cảm”, một số người vẫn có thể bị trầm cảm do phải đối với những sự kiện chấn động. Những sự kiện này vượt quá ngưỡng chịu đựng khiến cho não bộ bị ức chế dẫn đến mất cân bằng các chất hóa học. Kết quả là gây ra trầm cảm và các rối loạn tâm thần khác như rối loạn stress sau sang chấn, rối loạn lo âu lan tỏa,…

3.4. Stress trường diễn

Stress kéo dài là một trong những nguyên nhân gây trầm cảm. Trạng thái căng thẳng dai dẳng làm thay đổi hormone và các chất dẫn truyền thần kinh trong não bộ. Bên cạnh đó, stress làm gia tăng hormone cortisol dẫn đến hàng loạt những thay đổi sinh lý. Tình trạng này kéo dài sẽ gây ra trầm cảm đi kèm với một số triệu chứng cơ thể như mệt mỏi, đau đầu, rối loạn tiêu hóa,…

3.5. Một số yếu tố khác

Ngoài những nguyên nhân trên, trầm cảm cũng có thể xảy ra do một số yếu tố khác như:

- Do bệnh lý: Các bệnh thực thể ảnh hưởng đến hoạt động của não và làm mất cân bằng các chất hóa học bên trong não bộ. Do đó, trầm cảm thường xảy ra ở những bệnh nhân bị suy giáp, mắc các bệnh tim mạch, bệnh thần kinh thoái hóa, u não, chấn thương sọ não, ung thư,…

- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và góp phần gây trầm cảm bao gồm thuốc isotretinoin, thuốc chống động kinh, thuốc an thần, thuốc chẹn kênh calci, thuốc giảm đau gây nghiện,…

- Nghiện chất, nghiện game: Nghiện chất, nghiện game đã được xác định là nguyên nhân gây bệnh trầm cảm. Những yếu tố này đều làm thay đổi hoạt động của não bộ và gây rối loạn các chất dẫn truyền thần kinh.

4. Mức độ nguy hiểm của trầm cảm như thế nào?

Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, trầm cảm không chỉ là một cảm xúc thoáng qua, mà là một tình trạng đáng lo ngại có thể gây hại nghiêm trọng đến tâm trí và sức khỏe tổng thể của người mắc phải. Dưới đây là một số nguy hiểm của trầm cảm:

- Nguy cơ tự tử

Trầm cảm có thể dẫn đến suy tư tự tử và thậm chí hành động tự tử. Đây là một mặt nguy hiểm cực kỳ nghiêm trọng của tình trạng này và đòi hỏi sự can thiệp ngay lập tức.

Ảnh 3: Nguy cơ tự tử ở người trầm cảm

- Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất

Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cảnh bảo rằng trầm cảm có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe thể chất như mất ngủ, giảm cân không rõ nguyên nhân và suy giảm sức đề kháng, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh khác.

- Sự cô đơn và tự cách ly

Người bị trầm cảm thường cảm thấy cô đơn và cách ly khỏi xã hội xung quanh họ. Điều này có thể làm gia tăng tình trạng trầm cảm và cản trở quá trình hồi phục.

- Ảnh hưởng đến quyết định và hiệu suất làm việc

Trầm cảm có thể làm giảm khả năng ra quyết định và hiệu suất làm việc, ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, điều này khiến bạn làm việc trong tình trạng khó khăn, chán nản và phải gồng mình.

Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang trải qua trầm cảm, hãy lưu ý rằng trầm cảm là một tình trạng cần được điều trị. Đừng tự mình đối phó mà hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm lý.

Trầm cảm không nên bị coi nhẹ và việc tìm kiếm sự hỗ trợ và điều trị là rất quan trọng. Sự giúp đỡ đúng lúc có thể cứu sống và giúp bạn hoặc người thân của bạn hồi phục và sống một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn.

5. Điều trị trầm cảm như thế nào?

Trong điều trị trầm cảm, vai trò của bác sĩ tâm lý và chuyên gia tâm lý là quan trọng hàng đầu trong việc giúp người trầm cảm chữa khỏi bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

5.1. Trị liệu tâm lý

Ảnh 4: Trị liệu tâm lý cho người trầm cảm

Các phương pháp trị liệu tâm lý, đặc biệt là CBT (Cognitive Behavioral Therapy), đã chứng tỏ được hiệu quả trong việc điều trị trầm cảm. Phương pháp này tập trung vào việc thay đổi cách suy nghĩ và hành vi tiêu cực. Thông qua hướng dẫn của một chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm lý, bạn sẽ học cách nhận biết và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực thành tích cực hơn, giúp cải thiện tâm trạng và tạo ra thái độ tích cực hơn trong cuộc sống hàng ngày.

Đề giúp khách hàng, các chuyên gia của Safe and Sound luôn đồng hành với bạn, giúp bạn:

- Một bộ não tràn đầy suy nghĩ tích cực nhờ loại bỏ được những suy tư không quan trọng hoặc sai lệch.

- Một tinh thần sảng khoái, hết lo âu để bạn có thể tận hưởng những điều tốt đẹp mà cuộc sống ban tặng.

- Một tâm thế tự tin, vững vàng để đưa ra những quyết định nhanh hơn, đúng đắn hơn trong công việc, từ đó gia tăng sức mạnh về tài chính, sự nghiệp và cả sự tự hào.

5.2. Sử dụng thuốc

Thuốc chống trầm cảm có thể được sử dụng như một phần của phương pháp điều trị toàn diện. Các loại thuốc như thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc chống lo âu có thể giúp cải thiện tâm trạng và giảm triệu chứng trầm cảm. Tuy nhiên, các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý khuyến cáo việc sử dụng thuốc nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và theo dõi chặt chẽ.

Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:

- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia của SnS có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.

- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.

- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.

6. Các hoạt động có thể tự thực hiện để cải thiện trầm cảm

Có nhiều hoạt động mà bạn có thể tự làm để cải thiện tình trạng trầm cảm. Dưới đây là một số gợi ý từ các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý:

- Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp tăng sản xuất endorphin - hormone vui vẻ tự nhiên trong cơ thể. Chọn các hoạt động mà bạn thích như đi bộ, chạy bộ, yoga, hoặc tập thể dục nhẹ nhàng.

Ảnh 5: Tập thể dục giúp cải thiện trầm cảm

- Học cách quản lý stress: Quản lý stress hiệu quả có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý gợi ý bạn thử áp dụng kỹ thuật thư giãn, thiền, hoặc thậm chí là viết nhật ký để xả stress.

- Thay đổi chế độ ăn uống: Ăn uống cân đối và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng có thể giúp ảnh hưởng tích cực đến tâm trạng của bạn. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý khuyên bạn nên tránh thức ăn nhanh và thức uống chứa nhiều cafein hay đường.

- Thực hiện hoạt động sáng tạo: Học vẽ, hát, viết blog, hay bất kỳ hoạt động sáng tạo nào có thể giúp bạn thỏa mãn cảm xúc và giải tỏa stress.

- Tham gia các hoạt động xã hội: Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý, được gặp gỡ và kết nối với bạn bè, gia đình hoặc tham gia các câu lạc bộ và nhóm sở thích có thể giúp bạn cảm thấy không cô đơn.

- Đặt mục tiêu nhỏ: Đặt ra các mục tiêu nhỏ và dần dần đạt được chúng có thể tạo ra cảm giác thành tựu và hứng thú mới.

- Chăm sóc bản thân: Thường xuyên dành thời gian cho bản thân như việc tắm nắng, đọc sách, nghe nhạc yêu thích, hoặc thậm chí là t spa tại nhà có thể giúp cải thiện tâm trạng.

- Học kỹ năng giải quyết xung đột: Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý cho biết, học cách đối diện và giải quyết các xung đột trong cuộc sống một cách tích cực có thể giúp bạn cảm thấy tự tin hơn.

- Ngủ đủ giấc: Đảm bảo bạn có đủ giấc ngủ vào buổi đêm là quan trọng. Thiếu ngủ có thể làm tăng triệu chứng trầm cảm.

- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Nếu bạn cảm thấy triệu chứng trầm cảm vẫn tiếp tục, hãy tìm đến bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia tâm lý để được tư vấn và hỗ trợ chuyên sâu.

7. Các chuyên gia của Safe and Sound là ai?

Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm thần sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm, lo âu, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…

- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý

- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả

- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững

BẠN XỨNG ĐÁNG ĐƯỢC TỐT HƠN!

Tất cả có thể chỉ đang chờ bạn bước qua cánh cửa đầu tiên để kết nối với bác sỹ tâm lý. Vì bạn xứng đáng được hỗ trợ, hãy bắt đầu kết nối với bác sỹ tâm lý.